गुरुवारी वयाच्या 38 व्या वर्षी निवृत्तीची घोषणा करणारा राफेल नदाल केवळ “मातीचा राजा” नव्हता तर त्याने 22 ग्रँड स्लॅम जेतेपदे जमा केल्यामुळे इतर प्रत्येक टेनिस पृष्ठभागावर राज्य केले. त्याने त्याच्या पहिल्या फ्रेंच ओपनमध्ये त्याचे पहिले मोठे विजेतेपद जिंकले, 19 वर्षांच्या झाल्यानंतर दोन दिवसांनी अंतिम फेरीत मारियानो पुएर्टाला पराभूत केले. त्याने 17 वर्षांनंतर त्याचे शेवटचे, 14 वे रोलँड गॅरोस विजेतेपद जिंकले. मातीवर वर्चस्व गाजवत असतानाच त्यांनी चारही प्रमुख स्पर्धा जिंकल्या. चार यूएस ओपन, दोन विम्बल्डन आणि दोन ऑस्ट्रेलियन ओपन्स – त्याने इतर पृष्ठभागांवर गोळा केलेली आठ ग्रँड स्लॅम जेतेपदे पुरुषांच्या टेनिस इतिहासातील आठव्या क्रमांकावर असतील.
रॉजर फेडरर आणि नोव्हाक जोकोविच या टेनिसमधील “बिग थ्री” या दशकाहून अधिक काळ प्रबळ असलेल्या युगात खेळूनही त्याने जेतेपदे मिळवली.
नदाल अथक ऍथलेटिकिझम, सामर्थ्य आणि मानसिक सामर्थ्याने खेळला, एक अशी शैली ज्याने त्याच्या नंतरच्या कारकिर्दीला पोकमार्क केलेल्या दुखापतींमध्ये योगदान दिले असावे. डाव्या हाताच्या फलंदाजाकडेही फटके होते, विशेषत: जबरदस्त टॉप-स्पिन फोरहँड.
मॅलोर्का बेटावर जन्मलेल्या नदालने त्याच्या मूळ गावी मॅनाकोरमध्ये फुटबॉलपेक्षा टेनिसवर लक्ष केंद्रित करून खेळण्यास सुरुवात केली. 2005 ते 2017 या काळात त्याला त्याचे काका टोनी नदाल यांनी प्रशिक्षण दिले होते.
नदाल, त्याचे काका म्हणाले, तो सुमारे १० वर्षांचा होईपर्यंत फोरहँड आणि बॅकहँड दोन्ही हातांनी खेळला.
“आम्ही फोरहँड एका हाताने वाजवायला सुरुवात केली तेव्हा त्याने डाव्या हाताने असे केले. आणि ते असेच घडले. हे अजूनही आश्चर्यकारक आहे.”
त्याचे आणखी एक काका, मिगुएल एंजल नदाल, बार्सिलोनासाठी व्यावसायिक फुटबॉल खेळले, कुटुंबात स्पोर्टिंग जीन चालू आहे, जरी टेनिस स्टार रिअल माद्रिदला समर्थन देत आहे.
नदाल 14 व्या वर्षी व्यावसायिक झाला आणि त्याने 2003 मध्ये 17 व्या वर्षी विम्बल्डनमध्ये पदार्पण केले.
त्याने 2005 ते 2008 या कालावधीत दरवर्षी रोलँड गॅरोस जिंकले आणि त्या अंतिम तीनमध्ये फेडररचा पराभव केला.
2006 आणि 2007 मध्ये विम्बल्डनच्या अंतिम सामन्यात स्विस जिंकले पण तिसऱ्या वेळी नदालला विचारताना त्याने 2008 मध्ये एका महाकाव्य फायनलमध्ये फेडररला लंडनच्या गवतावर पराभूत केले. पुढील महिन्यात त्याने बीजिंग ऑलिम्पिकमध्ये सुवर्ण जिंकले.
नदालने 2009 मध्ये त्याचे पहिले ऑस्ट्रेलियन ओपन जिंकले, फेडररविरुद्ध – त्याच्या पहिल्या आठ ग्रँडस्लॅम फायनलपैकी सात फायनलसाठी त्याचा प्रतिस्पर्धी.
करिअर गोल्डन स्लॅम
2010 मध्ये, निर्विवादपणे त्याच्या शिखरावर, नदाल हा एकाच वर्षात तीन वेगवेगळ्या पृष्ठभागावर ग्रँडस्लॅम जिंकणारा पहिला पुरुष खेळाडू ठरला, त्याने यूएस ओपनमध्ये जोकोविचला हरवून चार प्रमुख स्पर्धांचे करिअर गोल्डन स्लॅम आणि ऑलिम्पिक विजेतेपद पूर्ण केले.
अशी कामगिरी करणारा दुसरा एकमेव माणूस आंद्रे आगासी आहे.
हताश परिस्थितीतून बाहेर पडण्यासाठी उल्लेखनीय मानसिक लवचिकता दाखवून, अंतहीन तग धरण्याची क्षमता आणि त्याच्या शक्तिशाली, अचूक फोरहँडने प्रतिस्पर्ध्यांना मारकपणे निवडून आणणारा, नदाल एक अक्षम्य मशीन होता.
2005 आणि 2007 दरम्यान त्याने क्लेवर 81-सामने जिंकण्याचा विक्रम केला, अखेरीस हॅम्बुर्गमध्ये फेडररने त्याला पकडले.
त्यादरम्यान नदालने क्लेवर सलग 13 जेतेपदे जिंकली.
2005 ते 2014 दरम्यान नदालने 2009 वगळता प्रत्येक वर्षी फ्रेंच ओपन जिंकली, जेव्हा त्याला अंतिम उपविजेत्या रॉबिन सॉडरलिंगने पराभूत केले.
2022 मध्ये ऑस्ट्रेलियन आणि फ्रेंच ओपन जिंकून दुखापतीच्या समस्या असूनही नदालने त्याच्या नंतरच्या वर्षांत चमक दाखवली.
त्या वर्षी तो विम्बल्डनच्या उपांत्य फेरीतही पोहोचला होता पण पोटाच्या समस्येमुळे त्याला माघार घ्यावी लागली.
मे २०२२ मध्ये स्वीडिश सात वेळा ग्रँड स्लॅम चॅम्पियन मॅट्स विलँडर म्हणाला, “त्याचे वय जितके मोठे आहे, तितकाच तो आपला खेळ बदलण्यास इच्छुक आहे.”
जोकोविचने फ्रेंच ओपन जिंकून 22 ग्रँडस्लॅमचा स्पॅनिश खेळाडूंचा विक्रम पार केल्यामुळे नदालने 2023 च्या मोसमातील बहुतांश काळ जखमी किंवा शस्त्रक्रियेतून बरे होण्यात घालवला.
टेनिस पँथिऑनमधील जीवन हे नदालसाठी कधीही प्राधान्य नव्हते.
“महत्वाचा वारसा हा आहे की या 20 वर्षांमध्ये मी भेटलेल्या सर्व लोकांची माझ्याबद्दल चांगली मानवी स्मृती आहे,” तो म्हणाला.
“दिवसाच्या शेवटी, वैयक्तिक समस्या, शिक्षण, आदर आणि आपण लोकांशी ज्या आपुलकीने वागू शकता ते व्यावसायिक समस्येच्या आधी येते, कारण तेच राहते.”
(ही कथा एनडीटीव्ही कर्मचाऱ्यांनी संपादित केलेली नाही आणि सिंडिकेटेड फीडमधून स्वयंचलितपणे तयार केली गेली आहे.)
या लेखात नमूद केलेले विषय
