नवी दिल्ली:
भारत आणि चीनमधील सीमेवरील तणाव कमी करण्यासाठी आणि थांबवण्यासाठी सोमवारी एक करार झाला आहे. या करारानुसार दोन्ही देशांचे सैनिक प्रत्यक्ष नियंत्रण रेषेवर म्हणजेच LAC वर माघार घेतील. त्यामुळे एलएसीवर पुन्हा गस्त सुरू करता येईल. चीनचे डावपेच आणि अलीकडचे दावे यांच्यामध्ये ही एकमत कशी झाली, असा प्रश्न उपस्थित होतो. एनडीटीव्ही वर्ल्ड समिट 2024 मध्ये परराष्ट्र मंत्री एस जयशंकर यांनी याचे उत्तर दिले आहे.
परराष्ट्र मंत्री एस जयशंकर म्हणाले, “चीनसोबतच्या संयमाच्या रणनीतीमुळे हे यश मिळाले आहे. चीन आणि भारत दोघेही पुढे जात आहेत. वाटाघाटीची ही एक अतिशय गुंतागुंतीची प्रक्रिया आहे. आशा आहे की आम्ही शांततेच्या दिशेने वाटचाल करत आहोत.”
दोन्ही देश 2020 पूर्वी स्थितीत परततील
परराष्ट्र मंत्री म्हणाले, “भारत आणि चीनमधील एकमत अतिशय सकारात्मक आहे. दोघेही 2020 मध्ये गलवान चकमकीपूर्वीच्या स्थितीकडे जात आहेत. या सहमतीचा भविष्यावर कसा परिणाम होतो हे पाहणे मनोरंजक असेल.”
कॅनडाचा दुहेरी स्वभाव, सर्व पाश्चिमात्य देश सारखे नाहीत: एनडीटीव्ही वर्ल्ड समिटमध्ये परराष्ट्र मंत्री एस जयशंकर
आधी ७५% वाद सोडवला जाईल असे सांगण्यात आले.
यापूर्वी, 12 सप्टेंबर रोजी स्वित्झर्लंडमधील जिनिव्हा येथे झालेल्या शिखर परिषदेदरम्यान परराष्ट्र मंत्री जयशंकर यांनी चीनसोबतचा 75% वाद सोडवला असल्याचे सांगितले होते. सीमेवर वाढत्या लष्करीकरणाचा मुद्दा अजूनही गंभीर असल्याचेही परराष्ट्रमंत्र्यांनी सांगितले.
जयशंकर म्हणाले की 2020 मध्ये चीन आणि भारत यांच्यातील गलवान संघर्षाचा दोन्ही देशांमधील संबंधांवर वाईट परिणाम झाला आहे. सीमेवर हिंसाचार झाल्यानंतर इतर संबंधांवर त्याचा परिणाम होणार नाही, असे कोणीही म्हणू शकत नाही.
डेपसांग आणि डेमचोकबाबत करार झाला
अहवालानुसार, LAC गस्तीबाबत भारत आणि चीन यांच्यातील हा करार कथितपणे डेपसांग आणि डेमचोक या दोन बिंदूंबाबत आहे. लवकरच या दोन ठिकाणांवर लष्करी बंदोबस्त सुरू होईल. म्हणजे दोन्ही देशांचे सैन्य येथून मागे हटतील.
आपण आर्थिक परिवर्तनाच्या मार्गावर आहोत
जयशंकर म्हणाले, “आम्ही आर्थिक पुनरुज्जीवनाच्या मार्गावर आहोत. जर तुम्ही या शतकातील वाढीचा अंदाज वर्तवत असाल, तर तुम्ही भारत आणि चीनला सवलत देऊ शकत नाही. आम्ही शेजारी आहोत. आमचे सीमाप्रश्न सुटलेले नाहीत. पण अलीकडे दोन मोठे शेजारी देश पुढे आले आहेत. एकमेकांना यासाठी मुदत निश्चित करणे सोपे नाही.
नेव्हर फर्स्ट पॉलिसीवर जयशंकर काय म्हणाले?
जयशंकर म्हणाले, “आपले शेजारी देश लोकशाहीवादी आहेत, याचा अर्थ राजकीय बदल होतच राहतील. आपण अनेकदा त्यांच्या राजकारणाचा विषय बनू. आपल्याला आपल्या धोरणांमध्ये याचा समावेश करावा लागेल. जर आपण एक देश म्हणून विक्रम करू शकलो तर. संकटकाळात एका विश्वासू मित्राची ओळख करून देणे, श्रीलंकेच्या संकटकाळात आम्ही त्याला मदतीचा हात पुढे केला, हा एक मोठा बदल होता.”
ते म्हणाले, “भूतानकडे विजेवर सहकार्य करण्याची बुद्धी होती. आम्ही त्याला पाठिंबा दिला. एकमेकांच्या सहकार्याने आपण पुढे जाऊ शकतो. हा धडा प्रत्येकाने शिकला पाहिजे.”
