नासाच्या चंद्र एक्स-रे वेधशाळेला क्वासर जे 1610+1811 मधील एक प्रचंड एक्स-रे जेट सापडला आहे, जो सुमारे 11.6 अब्ज प्रकाश-वर्षांच्या अंतरावर (बिग बॅंगच्या अंदाजे 3 अब्ज वर्षांनंतर) पाळला गेला. जेट 300,000 प्रकाश-वर्षांपेक्षा जास्त अंतरावर आहे आणि प्रकाशाच्या गतीच्या अंदाजे 92-98% वर फिरत आहे. हे एक्स-रे मध्ये दृश्यमान आहे कारण जेटमधील उच्च-उर्जा इलेक्ट्रॉन त्या युगातील बर्‍याच डेन्सर कॉस्मिक मायक्रोवेव्ह पार्श्वभूमीवर टक्कर देतात, मायक्रोवेव्ह फोटॉनला एक्स-रे एनर्जीमध्ये वाढवते. हे निकाल 246 व्या एएएस बैठकीत सादर केले गेले आणि अ‍ॅस्ट्रोफिजिकल जर्नलमध्ये प्रकाशनासाठी स्वीकारले गेले.
दूरच्या एक्स-रे जेटचा शोध
त्यानुसार अभ्यासचंद्राच्या उच्च-रिझोल्यूशन एक्स-रे इमेजिंग, रेडिओ डेटासह एकत्रित, कार्यसंघास इतक्या मोठ्या अंतरावर जेट वेगळा करण्याची परवानगी दिली. क्वासरच्या अंतरावर (बिग बॅंगच्या सुमारे 3 अब्ज वर्षांनंतर), कॉस्मिक मायक्रोवेव्ह पार्श्वभूमी खूपच घनदाट होती. परिणामी, जेटमधील सापेक्षतावादी इलेक्ट्रॉन एक्स-रे एनर्जीवर कार्यक्षमतेने सीएमबी फोटॉन विखुरलेले असतात. मल्टीवेव्हलेन्थ डेटामधून संशोधकांनी असे अनुमान लावले की जेटचे कण अंदाजे 0.92-0.98 सी वर जात आहेत. अशा जवळ-लाईट-स्पीड आउटफ्लो सर्वात वेगवान ज्ञात आहेत.
या शक्तिशाली जेट्सने अंतर्भागिक जागेत प्रचंड उर्जा दिली आहे आणि विश्वाच्या सुरुवातीच्या “कॉस्मिक दुपार” युगात ब्लॅक होलने त्यांच्या सभोवतालच्या वातावरणावर कसा प्रभाव पाडला याची एक अनोखी चौकशी प्रदान करते.
चंद्राचे भविष्य जोखीम आहे
तथापि, चंद्र मिशनला आता संभाव्य डिफंडिंगचा सामना करावा लागतो: नासाच्या प्रस्तावित अर्थसंकल्पात त्याच्या ऑपरेटिंग फंडात कठोर कपात करण्याची मागणी केली जाते. सुमारे 25 वर्षांपासून, चंद्र हा एक्स-रे खगोलशास्त्राचा आधार आहे, म्हणून त्याचे नुकसान मोठा धक्का बसला आहे. सावचंद्र मोहिमेमध्ये चेतावणी देण्यात आली आहे की चंद्र गमावणे हा यूएस एक्स-रे खगोलशास्त्रासाठी “नामशेष-स्तरीय कार्यक्रम” असेल. वैज्ञानिकांनी असा इशारा दिला आहे की चंद्र अकाली वेळेस एक्स-रे विज्ञान पांगेल.
अँड्र्यू फॅबियन टिप्पणी दिली विज्ञान मासिक, “चंद्र अकाली अकाली बंद होण्याच्या संभाव्यतेमुळे मी घाबरलो आहे”. एलिसा कोस्टॅन्टिनी जोडले विज्ञानाच्या एका मुलाखतीत की जर कट पुढे गेला तर “आपण संपूर्ण पिढी गमावाल” आणि यामुळे उच्च-उर्जा rop स्ट्रोफिजिक्सच्या “आमच्या ज्ञानात एक छिद्र” होईल. चंद्राच्या क्षमतेशिवाय, उत्साही विश्वाचे बरेच अभ्यास यापुढे शक्य होणार नाहीत.
