गुरुवार ते शनिवार मुख्यमंत्री योगी विशेष विधी आणि पूजेत मग्न राहणार आहेत

गोरखपूर : गुरू गोरखनाथांचे तपस्थान असलेल्या गोरक्षपीठावर शारदीय नवरात्रीच्या प्रतिपदेपासून सुरू असलेले विधीवत कार्यक्रम गुरुवारपासून अधिक विशेषत्वाकडे वळणार आहेत. गुरुवारपासून गोरक्षपीठाधीश्वर आणि मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ सलग तीन दिवस धार्मिक विधी आणि उपासनेत मग्न राहणार आहेत. अष्टमीच्या (गुरुवारी) सायंकाळी ते गोरक्षपीठाच्या पारंपारिक निशा पूजेत सहभागी होतील, तर शुक्रवारी नवमी तिथीला ते कन्यापूजन करतील. नवरात्री संपल्यानंतर दसऱ्याच्या दिवशी गुरु गोरक्षनाथांची विशेष पूजा करून गोरक्षपीठाधीश्वर गोरखनाथ मंदिरातून निघणाऱ्या विजयादशमी मिरवणुकीचे नेतृत्व करतील.

शारदीय नवरात्रीच्या प्रतिपदेला गोरक्षनाथ मंदिराच्या शक्तीपीठात गोरक्षपीठाधिश्वरांनी कलशाची स्थापना केली होती. यानंतर अष्टमीपासून विजयादशमीपर्यंत गोरक्षनाथ मंदिराचे मुख्य पुजारी योगी कमलनाथ हे नियमित नवरात्री पूजाविधी करत असून, गोरक्षपीठाधीश्वर योगी आदित्यनाथ स्वत: पूजा आणि धार्मिक कार्यक्रमांसाठी उपस्थित राहणार आहेत. गुरुवारी (10 ऑक्टोबर) नवरात्रीच्या अष्टमी तिथीला गोरक्षपीठाधीश्वर विधीनुसार महानिषा पूजा व हवन करून लोककल्याणासाठी प्रार्थना करतील. मातृशक्तीचा आदर आणि आदराचे प्रतीक म्हणून शुक्रवारी (11 ऑक्टोबर) सकाळी 11 वाजल्यापासून गोरक्षपीठ येथे कन्यापूजनाचा विधी होणार आहे.

मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ गोरक्षपीठाधीश्वर मातृशक्तीची परंपरा पुढे नेतील आणि गोरक्षपीठाधीश्वर दुर्गेच्या रूपात नऊ कुमारी मुलींचे पाय धुतील, त्यांच्या कपाळावर रोळी, चंदन, दही आणि अक्षत यांचा तिलक लावून त्यांची पूजा करतील. पूर्ण भक्तीभावाने अन्नदान, दक्षिणा देऊन त्यांचे आशीर्वादही घेऊ. या वेळी परंपरेनुसार बटुक पूजनही करण्यात येणार आहे. तर शनिवारी (१२ ऑक्टोबर) गुरु गोरक्षनाथांची विशेष पूजा आणि गोरक्षपीठाधीश्वराच्या तिलकोत्सवानंतर सायंकाळी विजयादशमीची भव्य मिरवणूक काढण्यात येणार आहे.

दसऱ्याच्या दिवशी गोरक्षपीठाधीश्वरांच्या नेतृत्वाखाली गोरखनाथ मंदिरापासून निघणारी विजयादशमी मिरवणूक हे गोरखपूरच्या उत्सव परंपरेचे खास आकर्षण आहे. या मिरवणुकीत समाजातील प्रत्येक घटकातील लोकच सहभागी होत नाहीत, तर अल्पसंख्याक समाजातील (मुस्लिम आणि विणकर समाज) यांच्याकडूनही या शोभायात्रेचे भव्य स्वागत केले जाते. तीन पिढ्यांपासून विजयादशमीच्या मिरवणुकीचे स्वागत करणारे उत्तर प्रदेश उर्दू अकादमीचे निवर्तमान अध्यक्ष चौधरी कैफुलवारा सांगतात की, दसऱ्याच्या दिवशी संपूर्ण शहर गोरखनाथ मंदिराच्या विजयादशमीच्या मिरवणुकीची वाट पाहत असते, पण सर्वात जास्त उत्साह गोरखनाथ मंदिराच्या मिरवणुकीत दिसून येतो. जे अल्पसंख्याक समाजातील आहेत.

कैफुलवरा सांगतात की, मंदिराच्या मुख्य दरवाजापासून काही अंतरावर गोरक्षपीठाधीश्वराच्या स्वागतासाठी आम्ही तासंतास अगोदरच मिरवणुकीच्या स्वागताची तयारी केली आहे अल्पसंख्याक समाजातील गोरक्षपीठाधीश्वर लोकांचे स्वागत करण्यासाठी थांबले की सामाजिक सौहार्दाचे चित्र विलोभनीय होते.

गोरक्षपीठाच्या परंपरेनुसार यंदाही विजयादशमीला शनिवारी सायंकाळी गोरक्षनाथ मंदिरातून गोरक्षपीठाधिश्वराची मिरवणूक मोठ्या थाटामाटात काढण्यात येणार आहे. गुरू गोरक्षनाथांचा आशीर्वाद घेऊन पीताधीश्वर आपल्या वाहनात चढतील. गोरक्षपीठाधीश्वराची मिरवणूक तुतारी, ढोल-ताशांच्या गजरात मानसरोवर मंदिरात पोहोचेल. येथे पोहोचल्यानंतर गोरक्षपीठाधीश्वर योगी आदित्यनाथ गोरक्षपीठाशी संबंधित मानसरोवर मंदिरात देवाधिदेव महादेवाची पूजा करतील, त्यानंतर त्यांची मिरवणूक मानसरोवर रामलीला मैदानावर पोहोचेल. येथे सुरू असलेल्या रामलीलेत ते प्रभू श्रीरामाचा राज्याभिषेक करणार आहेत. यासोबतच भगवान श्रीराम, माता जानकी, लक्ष्मण आणि हनुमानजींची पूजा करून आरतीही केली जाईल.

विजयादशमीच्या दिवशी गोरखनाथ मंदिरात होणाऱ्या पारंपारिक तिलकोत्सव कार्यक्रमात गोरक्षपीठाधीश्वरही भक्तांना आशीर्वाद देणार आहेत. समाजातील घटक, गरीब-श्रीमंत, जात-धर्माचा भेद न करता, लोक सहभागी होतील.

गोरक्षपीठातील विजयादशमीचा दिवस दुसऱ्या अर्थानेही विशेष आहे. या दिवशी येथे संतांचा दरबार भरतो आणि नाथपंथाच्या परंपरेनुसार गोरक्षनाथ मंदिरात पीठाधीश्वर हे संतांचे वाद मिटवतात. मुख्यमंत्री आणि गोरक्षपीठाधीश्वर योगी आदित्यनाथ हे नाथपंथाच्या सर्वोच्च संघटनेच्या अखिल भारतीय वर्षाअवधूत भेष बराह पंथ योगी महासभेचे अध्यक्ष आहेत, ते न्यायदंडाधिकारी म्हणून काम करतात.

विजयादशमीला गोरक्षनाथ मंदिरात पत्रपूजेचे आयोजन केले जाते, यामध्ये गोरक्षपीठाधीश्वर संतांमधील वाद मिटवतात. वाद मिटवण्याआधी संत योगी आदित्यनाथ यांची पात्र देवाच्या रूपात पूजा करतात.